De wetten van het openluchttheater

(gepubliceerd in Brabants Dagblad Magazine)

De wetten van het openluchttheater

Al dertig jaar lang presenteert theatergezelschap Naat Piek openluchtvoorstellingen in haar natuurtheater in Uden. Op 27 juni gaat ‘Romeo & Julia, de laatste zomer’ er in première.

door Dieter van den Bergh

“Zoenen? Tuurlijk wordt er gezoend”, zegt Rinse de Groot (16). “Ja, toneelzoenen dan hè”, haast de blonde Viola Klaver (17) zich te zeggen. “Alleen met de lippen. Nep dus.” “Maar wel zo écht mogelijk”, vult Rinse aan. Zijn ogen twinkelen. “Er zijn ergere meiden om mee te zoenen.”
We zijn in Uden op de repetitie van ‘Romeo & Julia, de laatste zomer’ van theatergezelschap Naat Piek. Rinse en Viola, twee Udense scholieren, spelen de eerste hoofdrollen van hun leven. Een enorme uitdaging. Viola: “Ik moet heel romantisch en dramatisch zijn, zo ben ik zelf helemaal niet.” Rinse vindt vooral het onthouden van de teksten van Shakespeare (in een bewerking van Peter Dictus - red) soms lastig. Spontaan rakelt hij een zin op, bijna declamerend: “Oh Julia, bij ieder bezoek aan jouw grotten zou ik je wanden betasten totdat …” “Die zin gaat dus nog veranderen”, onderbreekt zijn moeder Nynke de Groot hem. “Het moet ook leuk zijn voor kinderen.” Nynke is pr-woordvoerder van Naat Piek en vertolker van de rol van Julia’s moeder. In de Udense ‘Romeo & Julia’ worden ook de sterfscènes ‘kindvriendelijk bedekt’, vertelt ze. “Dit stuk is toch net wat anders dan, pakweg, ‘De magische fluit’.”
Naat Piek, gevestigd in het statige, negentig jaar oude voormalige transformatorgebouw van de PNEM in de bossen bij Uden, maakt vooral familievoorstellingen. Al meer dan veertig jaar. In haar knusse vestzaktheater en in haar grote natuurtheater. Het theatergezelschap drijft geheel op amateurs en vrijwilligers, alleen ingehuurde regisseurs krijgen betaald. De voorstellingen van Naat Piek worden voor een belangrijk deel gefinancierd door de contributie van de leden van de theatervereniging. Zo’n honderd leden, van tien jaar tot ‘zo oud als je kunt spelen’, vooral afkomstig uit de regio Uden/Veghel. De jongste kinderen kunnen sinds kort lid worden van het speciale jongerengezelschap De Bende van Naat Piek, voor kinderen van dertien tot zestien zijn er de Comediantjes.
Ook komt een deel van de financiering uit subsidie- en sponsorkanalen. Het meeste geld zit in het decor, zegt Nynke de Groot. “Je moet inventief zijn, we gebruiken veel restmaterialen en de kunstenaars die ook in het PNEM-gebouw gevestigd zijn helpen soms pro deo een handje mee.”
Het buiten spelen is een speciale sensatie. “Het is machtig mooi, zo in de open lucht”, zegt Erwin Honig, die in ‘Romeo & Julia’ de rol van kapelaan Lorenzo speelt. “Het podium is immens, het decor lekker groot.” Nynke de Groot knikt bevestigend, ze vult aan. “Het is altijd weer genieten; de frisse lucht, de ruimte.”
Nog meer prettige ‘buitenkanten’: het publiek is losser dan binnen, en als er iemand uit ‘de zaal’ wegloopt heb je geen last van dichtslaande deuren. Maar er zijn ook nadelen. “Je moet veel rennen, veel rondkijken en soms echt hard praten”, zegt ‘Romeo’ Rinse. “En rekening houden met buitengeluiden”, zegt Saskia van Hoof, een van de vier grimeuses. “Het gekwetter van vogels is heerlijk, maar verkeersgeluiden zijn soms wat minder.” Of nog minder: een open dag van vliegbasis Volkel of een Truckrun, zoals vorig jaar tijdens een voorstelling. Van Hoof: “Daar moet je dan als acteur meteen op proberen in te spelen.”
Ook het weer is uiteraard een belangrijke factor. “Als de vogels ophouden met zingen, dan weten we dat het heel slecht gaat worden”, zegt Nynke de Groot. Al kwam het tot nu toe zelden voor dat een voorstelling vanwege het weer werd afgelast; hooguit bij gevaarlijk onweer. Saskia van Hoof: “Het publiek is voorbereid, neemt paraplu’s en regenpakken mee als er regen dreigt. Als de mensen eenmaal zitten, blijven ze zitten, al zijn ze zeiknat.”
Openluchttheater kent haar eigen wetten, zegt Peter van Aar uit Oss, bezield regisseur en liedjescomponist van ‘Romeo & Julia’. “Mensen nemen soms kussens mee en eigen stoelen, nog net geen thermoskannen met koffie.” Van Aar, een routinier in het vak, is eigenlijk meer een ‘binnenmens’, vanwege de intimiteit. De vertaling van de kleine binnensetting - waarin een groot deel van de repetities plaatsvindt - naar een mise-en-scène op het grootse buitenpodium is soms lastig. “Zonder decor voelt het soms alsof je in een zwembad staat te spelen.” Maar als een buitenvoorstelling er eenmaal - mét decor - staat kan het enorm ‘sprankelen’. “Zeker op een mooie dag.”
Vanavond wordt voor het eerst de stap van binnen naar buiten repeteren gemaakt. “Nee hè”, zucht Nynke de Groot, terwijl ze met de andere acteurs van het vestzaktheater naar de openluchtarena loopt. “Ik ben vergeten me in te smeren… Muggen! nog zo’n prettige bijkomstigheid van het buitenspelen.”

‘Romeo & Julia , de laatste zomer’, 27-28 juni, 4-5-11-12 juli, openluchttheater Naat Piek, Pnemstraat 1, Uden. Aanvang zaterdag 20.15u, zondag 15u. Entree: 8 euro en 4 euro (onder de 1.40 meter). Reserveren via reserveren@naatpiek.nl of 0413-261622. Meer info: www.naatpiek.nl


De Feiten
Theater Naat Piek Uden

Opgericht in 1965.
Naat Piek was een schelm (vergelijkbaar met Tijl Uilenspiegel) die allerlei fratsen uithaalde in het Land van Ravenstein.
De (amateur)toneelvereniging kent inmiddels zo’n honderd acteurs en vrijwilligers,
Het openluchttheater werd in juni 1979 in gebruik genomen met ‘Midzomernachtsdroom’ van Shakespeare.
Er kunnen 450 volwassenen en 600 kinderen in het natuurtheater.
Aan een buitenvoorstelling wordt gemiddeld zo’n driekwart jaar gewerkt.
Aan ‘Romeo & Julia’ doen zo’n 25 acteurs mee, de mensen van licht, geluid en techniek niet meegerekend.