woensdag 28 maart 2012

Sander van de Pavert (LuckyTV) praat

LuckyTV zaait verwarring
(Uit BD Magazine 24 maart)

Als LuckyTV is hij iedere werkdag verantwoordelijk voor de vaak spraakmakende uitsmijter van De wereld draait door. In april praat de maker, Sander van de Pavert, in Den Bosch op het festival Bosch Art Film over zijn werk. “Ik kan elke dag in veertig seconden mijn shit kwijt. Héérlijk.”

door Dieter van den Bergh

Hans Teeuwen noemde zijn werk onlangs ‘het enige leuke op de Nederlandse tv’. Op de omslag van de VARA-gids wordt hij ‘De grappigste man van Nederland’ genoemd: Sander van de Pavert (1976), geboren en getogen Hagenees. In 2000 studeerde hij als grafisch vormgever af aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam. Als LuckyTV zorgt hij sinds 2005 iedere werkdag met een kort filmpje voor de - vaak spraakmakende - uitsmijter van De wereld draait door. Met gemanipuleerde, verknipte tv-beelden zet hij een actueel onderwerp in een geestig, meestal absurdistisch daglicht. Vandaag was hij vroeg klaar: om drie uur. Een filmpje over de neonazistische suggesties rond Wilders’ gedachtegoed.

Nog ruim voor de dagelijkse deadline van zes uur zit Van de Pavert aan een biertje in Café Emma aan het Haagse Regentesseplein. Net om de hoek, op een zoldertje van een statig herenhuis, knutselt hij elke dag zijn filmpje in elkaar. Alles doet hij in zijn eentje: schrijven, monteren, stemmen inspreken. “Werkt het fijnst. Het wordt lastig als ik ’s middags een idee heb en nog mensen moet optrommelen om stemmetjes in te spreken.”

Hierdoor leidt de filmmaker overdag een kluizenaarsbestaan. “Na zeven uur tv kijken en monteren moet ik echt omschakelen als ik weer onder de mensen kom. Maar deze manier van werken heb ik nodig. Ik kan slecht tegen afleiding. En het is heerlijk om soms ’s ochtends in mijn onderbroek uit bed te rollen en achter de tv of computer te gaan zitten. Maar het mooiste is dat ik dan na een uur kan beslissen: nee, dit werkt niet, ik ga nog even een uurtje terugliggen.”

Hoewel hij elke dag tegen een deadline aanwerkt, voelt Van de Pavert nauwelijks druk. “Ik heb leren vertrouwen op eigen kunnen. Vroeger was ik uren aan het screenen; lullige quizjes of andere domme programma’s . Nu focus ik me op de actualiteit, vreet de journaals van NOS, RTL, BBC en CNN.” Geen enkel publiek figuur is veilig voor de manipulatiemachine van LuckyTV. Legendarisch zijn filmpjes als ‘het bedrijfsuitje van Hitler’, ‘Gadaffi doet Donald Duck’ of zijn persiflage op de in het geniep gefilmde Joran van der Sloot. Sommige figuren zijn vaker de dupe; de hijgerige Fons de Poel, de klunzige Balkenende, Wilders, de paus, en natuurlijk leden van het koningshuis. “Ik heb niets tegen het koningshuis, maar het feit dat er zoiets bestaat als majesteitsschennis daagt me uit. Zoals eigenlijk elk taboe.”

De zogenaamde commotie over zijn filmpje met een naakte Beatrix tussen de Papoea’s is overdreven, zegt hij. “Opgeblazen door de media. Ik heb wat boze mailtjes gehad, that’s it.” Zoals hij elke dag ‘shitloads’ met mail krijgt. Vooral loftuitingen, maar ook veel boze mails, zelfs een enkele doodsbedreiging, uit rechtse en moslimhoek. Om de meeste boze reacties kan hij smakelijk lachen. Vooral als ze van ‘PVV-allooi’ zijn of vol taalfouten zitten. Niet zelden gaat dat samen. Eén reactie vergeet hij nooit: “Tijdens de aswolk had ik een filmpje gemaakt waarin het lijkt alsof een verslaggever het einde der tijden voorspelt. Een mevrouw was ziedend omdat ze er echt van overtuigd was dat haar laatste uur geslagen had.” Missie van LuckyTV geslaagd: verwarring zaaien, ‘een beetje pesten’. “Ik kneed de absurditeit van alledag om naar mijn eigen beeldtaal.”
Een beeldtaal met een linkse signatuur. Al wordt ook iemand als Job Cohen niet gespaard, zie het beruchte ‘Ik denk het niet, Job’-filmpje. “Ik vind Cohen een enorm sympathieke man, maar zijn klungelige optreden vróeg gewoon om een filmpje.” Echte voorbeelden heeft Van de Pavert niet. “Ik heb oogkleppen op, kijk niet naar anderen.”

Waarschijnlijk is hij nog het meest gevormd door Villa Achterwerk. “Ik verslond dat vanaf mijn twaalfde. Vooral Theo & Thea, Borreltijd en Rembo & Rembo.” Iets later kwam Jiskefet, en Hans Teeuwen. “De impulsiviteit van Teeuwen, het neurotische, dat herken ik wel.” Maar als er dan toch één held is, is het de Amerikaanse stand-up comedian Bill Hicks, vroeg overleden in 1994. “Hij was vooral boos en had een prachtige presentatievorm om die boosheid te uiten. Er zit ook een hoop woede in mij. Ik kan niet tegen slechte televisie bijvoorbeeld of tegen zoiets als volksverdriet of -woede, vaak misplaatste verontwaardiging. Zoals in Moerdijk na die brand. Zit daar tijdens een voorlichtingsavond in het dorpshuis een boos volk bij elkaar zich kwaad te maken over gevaarlijke asdeeltjes. Maar die kutfabriek stond daar wel om gore kankerzooi voor hén te maken.”

Maar echte woede kan hij niet kwijt in zijn werk. “Voor je het weet ben je moralistisch en per definitie niet grappig.” Irritaties, daar kan hij wél iets mee. Zo maakte hij op Gedichtendag een filmpje waarin Ramsey Nasr voordroeg, maar ‘door een technische fout was het geluid helaas komen weg te vallen’. Van de Pavert, breed lachend. “Ik vind Ramsey Nasr een beetje een aansteller.” Dat de grap niet bij iedereen aankwam, snapt hij wel. Maar hij heeft inmiddels zoveel credits opgebouwd dat hij het zich kan permitteren om soms ook minder toegankelijk te zijn. De dag erna doet hij dan gewoon weer een Boer Zoekt Vrouw-grap, voor iedereen herkenbaar. Al mag de grap nooit té plat worden. “Ik ga wel voor een zeker niveau.”

Inmiddels heeft hij 1500 à 2000 korte filmpjes gemaakt. Misschien komt er ooit een lange film, maar voorlopig heeft hij hier nog geen genoeg van. “Ik kan elke dag in veertig seconde mijn shit kwijt. Héérlijk. Ik ben een columnist, kan alles zeggen wat ik wil.” Alles? Mwah. Laatst kreeg hij een mailtje: ‘Leuk hoor, de paus die zich verlekkert aan kinderen, maar wanneer kom je nu eens met Mohammed en zijn negenjarige bruid?’ “Ja, da’s wel een punt. Misschien waag ik me eraan als de gelegenheid zich voordoet, maar of ik echt zó stoer ben….”

Bosch Art Film (BAF), 12 t/m 15 april, Verkadefabriek Den Bosch.