De onvermoeibare Vlaamse koning van het absurdisme Kamagurka maakte met Nederlandse rockmuzikanten een cd en een theaterprogramma, Kamarotti. Ook verschijnt er een vuistdikke cartoonbundel. 'Ik ben de Osama Bin Laden van de absurde humor, leef extreem voor mijn vak.'
door Dieter van den Bergh
Kamagurka twijfelt. Moet hij wel blijven tekenen voor het NRC? Het is niet de druk om dagelijks een actuele grap te bedenken, ‘inparkeren kost me meer stress’, maar het nieuws herhaalt zich, het wordt saai. „Eén op de twee tekeningen gaat over terrorisme. Toen ik vijf jaar geleden begon, waren zelfmoordaanslagen een unicum, nu komen er vijftig mensen per dag bij om. Ge kunt daar nie omheen hè, als politiek cartoonist."
’Kama’ verontschuldigt zich, de NRC-cartoon van vandaag moet nog gemaakt worden. De tekenaar trekt zich terug in zijn ruime kantoor annex atelier in hartje Gent, dat hij deelt met twee medewerkers en Humo-cartoonist Jeroom. Tien minuten later is de tekening gefaxt. Geen terrorisme dit keer, maar voetbalspreekkoren: ‘Gekwetst?’ Voetballer, ‘geblesseerd’ op de grond: ‘Diep van binnen.’
Lunchpauze
Op weg naar zijn vaste eetcafé vertelt Kamagurka, alias Luc Zeebroek (Nieuwpoort 1956), over zijn jeugdsentimentele voorliefde voor eersteklasser KV Oostende, dat elk jaar óf promoveert óf degradeert en waar spreekkoren nog moeten worden uitgevonden. Over het appartement dat hij deze week kocht aan de kust van Oostende, de stad waar hij opgroeide, en het streven om er twee dagen per week met zijn kinderen (2, 19 en 23 jaar) door te brengen. Een anekdote over een journalist die spuwde in het eten van de geïnterviewde en ook nog van zijn bord at, is als waarschuwing bedoeld.
„De wereld is veranderd, er gebeuren krankzinnige dingen“, mijmert hij even later bij een broodje brie en een pintje. Ook Zeebroek is veranderd. Je moet overal om kunnen lachen, zelfs de vreselijkste rampen, de ergste ziektes, was altijd zijn credo.
Hier kwam hij van terug, na het gijzelingsdrama in Beslan. „Ik kon daar gewoon geen grap over maken, het valt niet te relativeren wat daar gebeurd is. Ja, misschien ben ik wel minder cynisch geworden. Ik kan me nu gewoon beter voorstellen wat zoiets moet betekenen voor die mensen, ik heb zelf een klein kindje.“
In zo’n geval helpt het dat hij ook nog schilder is, zegt de Vlaming. „Ik heb daarna een woedend schilderij gemaakt in Malevich-stijl."
Absurdist Kamagurka is cartoonist en striptekenaar voor Humo, NRC Handelsblad en Vrij Nederland, maar publiceert ook in negen andere landen, waaronder Amerika (The New Yorker).
Hij bracht vijfentwintig stripalbums uit, van Bert en Bobje tot de hit Cowboy Henk, die hij sinds 1981met zijn levenslange metgezel Herr Seele maakt. Volgende week verschijnt de 240 pagina’s dikke bundel ’Handenarbeid’, met de beste tekeningen van de laatste jaren rond zonderlijke personages als Kris De Crash Test Dummy, Raketman en Zombie de Griek.
Maar planeet Kamagurkistan is groter. Kamagurka is allround-absurdist. Hij schildert, zijn werk werd onder meer geëxposeerd in het Stedelijk Museum, hij is dichter, (toneel)schrijver, maakte radio en tv (Kamiel Kafka, Lava) en theater. Met Jules Deelder doet hij momenteel de theatershow ’Kamadeeldra’. „Ik ben de Osama Bin Laden van de absurde humor. Ik leef extreem voor mijn vak. Uiterlijk is mijn leven een chaos, innerlijk ben ik gedisciplineerd. Er is geen moment, zelfs ’s nachts niet, dat ik niet met mijn vak bezig ben. En met plezier. Ik móet door, tot na mijn laatste Alzheimeraanval.“
Gummbah
Kamagurka zou de onbetwiste koning van het absurdisme zijn, als zijn Tilburgse vakbroeder Gummbah zich niet, zeer succesvol, op hetzelfde terrein had gewaagd. „Gummbah heeft me gedwongen andere dingen te gaan doen. Mensen konden ons niet meer uit elkaar houden, zelfs mijn bloedeigen moeder niet. Ze schreef altijd de facturen voor Humo. ‘Welke tekeningen zijn nu van jou jongen?’ vroeg ze. Ik zei: ‘Allemaal, moeder’. (lachend:) Zo werd ik geheel terecht beloond voor zijn perfecte imitaties.“ Om zich te onderscheiden ging Kamagurka ook nog liedjes schrijven en zingen. Zijn nieuwste cd, ’De Man met de Grasparkiet’, is de eerste met een rockband, De Ridders van den Apocalyps. Nieuw werk wordt afgewisseld met hoekige krakers als ‘Moord Eens Een Volkske uit’, ‘Er Hangt Altijd Iets Aan Je Gezicht’ en ‘O Sabrina (wat heb jij met mijn snor gedaan’). De plaat werd in één dag opgenomen met de Vlaamse toetsenist Johan Desmet en de Nederlanders Luc Ex, ex-bassist van The Ex, en drummer Marcel Schmidt (Gotcha!, De Raggende Mannen), tevens de band bij het huidige programma ’Kamarotti’. „Als tekenaar voel ik me meer verwant met muzikanten dan met tekenaars. Raymond van het Groenewoud, The Ex, Captain Beefheart, de Amerikaanse schilder/muzikant Dogbowl, Johnny Dowd. We hebben qua mentaliteit veel raakvlakken. Met name de behoefte om eigenzinnige dingen te doen, met lak aan concessies.“
De tegendraadse Amerikaanse zanger/gitarist Johnny Dowd is 7 oktober de speciale gast in Tilburg. Of de twee iets samen doen is onzeker. In elk geval niets swingends. „Ik háát swingende muziek, daar word ik treurig van.“
Op het podium biedt Kamagurka met zijn absurd-filosofische teksten vervreemdend en hilarisch muziektheater, volgens de meester zelf ‘een terroristische aanslag op het gevestigde gevoel voor humor’.
Waanzin
Maar een artiest moet ook breed toegankelijk kunnen zijn vindt hij, zeker een krantencartoonist. „Mijn grootste uitdaging is om mijn waanzin op een tamelijk toegankelijke manier naar een groot publiek te vertalen. Zodat het bijna entertainment wordt.“ Dat lukt nog niet altijd, geeft hij toe. „De absurdistische Franse schrijver Eugène Ionesco zei ooit: mijn humor is een opeenstapeling van weerzinwekkende, pijnlijke momenten. Er is nog maar één uitweg: de lach. Zo werkt het bij mijn optredens vaak ook. Je stelt het publiek eerst gerust met makkelijke grappen, vervolgens drijf je ze tot wanhoop met waanzin. Het kan nóg erger is het motto.“
www.kamagurka.com
Geen opmerkingen:
Een reactie posten