zaterdag 10 november 2007

Terrie Ex goes Ethiopiques











Een muzikaal wonder

Terrie Hessels alias Terrie Ex, gitaarbeul in punkband The Ex, is als platenbaas van Terp Records en promotor van Ethiopiques warm pleitbezorger van Abessijnse ‘old school’. Ook The Ex heeft het virus inmiddels te pakken, resulterend in baanbrekende ethio-grooves.


door Dieter van den Bergh

‘Kijk, daar staat ie.’ Hij wijst in zijn tuin op een overwoekerde oude legerambulance. Terrie Hessels (52) krijgt er stiekem een enorm nostalgisch gevoel bij. Elf jaar geleden trokken hij en partner Emma Fischer (36) met de grote rode jeep een jaar lang door Afrika. Het begin van de ‘Ethiopië-connectie’. Het was land in de Hoorn van Afrika dat tijdens de reis de meeste indruk maakte. ‘Je wordt er als blanke als gelijke behandeld’, zegt Fischer. ‘In veel andere Afrikaanse landen kijken ze tegen je op.’ Komt door de ‘koloniale knak’ die veel Afrikaanse landen hebben en Ethiopië niet, denkt Hessels. En door de mentaliteit. Ethiopiërs zijn anders, maar ook hun ‘waanzinnige’ muziek, aldus Hessels, beter bekend als Terrie Ex, sinds 1979 gitaarbeul van punklegende The Ex. ‘We kenden de bekende namen: Mahmoud Ahmed, Aster Aweke en de verzamel-cd Ethiopian groove: the golden seventies.’ Muziek uit Ethiopië herken je uit duizenden, zegt de gitarist. ‘Vier pentatonische toonladders, dat is alles, maar wel vier schitterende toonladders. Alles zit er in, swing, trance, punk. Het klinkt vreemd en dichtbij tegelijk.’ Er bleek ‘gigantisch veel meer’ mooie Abessijnse groovemuziek te zijn. ‘We zijn de eerste keer in Addis de platenzaken afgestruind, het was er vaak een complete chaos met muziek in aftandse staat. Er was geen aandacht voor cultuur in de tijd van communistisch dictator Mengistu [1974-1991]. We kochten zoveel mogelijk singletjes, elpees en cassettes met het idee: dit moet gered worden, want het scheelt niks of dit is verdwenen.’
Hessels en creatieve rechterhand Fischer gaan in 2000 nog een stap verder en richten Terp Records op, gerund vanuit hun woning, de monumentale Villa Zuid in het Noord-Hollandse Wormer, oud-kraakpand en voormalig hoofdkwartier van The Ex. Naast (eigen) improvisatie, muziek uit Mali en Congo (Konono No 1) richt Terp zich op in vergetelheid geraakte Ethiopische vedettes. Net als Ethiopiques, de trendsettende cd-serie waar Hessels de Nederlandse promotie voor gaat doen.
Terp zelf herontdekt de 70-jarige diva Tsyehatu Beraki, al jaren woonachtig in Rotterdam, zo blijkt. Zelfs Francis ‘Ethiopiques’ Falceto, die de voormalige Eritrese ster een hoofdrol geeft op Ethiopiques 5, was al jaren op zoek naar haar. Gedurende vier jaar maakt Hessels opnames met Beraki, resulterend in een fraaie dubbel-cd. Andere Terp-(her)ontdekkingen: de blinde, vorig jaar overleden zanger Mohammed ‘Jimmy’ Mohammed, harpspeler Zerfu Demissie en saxofonist Getatchew Mekuria, aan wie Ethiopiques 14 werd gewijd. The Ex neemt de artiesten op sleeptouw en reist ook zelf verschillende keren naar het Afrikaanse land voor tamelijk bizarre, maar zeer succesvolle tournees. Met veteraan Mekuria neemt The Ex in 2006 de indrukwekkende cd Moa Anbessa op. De plaat, in Ethiopië uitgebracht in een oplage van tienduizend cassettes, wordt 20 september gepresenteerd in Paradiso.
Mekuria bood, nadat hij een concert van The Ex had gezien, zelf aan om samen een plaat te maken. Hessels: ‘Onze energie en speelsheid deed hem denken aan de energie van de golden seventies in Ethiopië.’
The Ex ontmoette de saxofonist op een hotelkamer in Addis Abeba, in bijzijn van grootheid Mahmoud Ahmed. ‘Het was een gok, hij was 72 en had jaren niet meer gespeeld. Maar hij speelde op zijn kamer tien magistrale intro’s van een minuut, we hebben dat opgenomen en zijn er mee aan het arrangeren geslagen.’ De ‘anarchistische herrie’ van The Ex en de pentatonische souljazz van Mekuria bleken naadloos aan te sluiten, zonder dat beide ook maar iets van hun identiteit hoefden op te geven. Hessels: ‘We hebben dit nooit zo bedacht, zijn helemaal geen fans van wereldmuziekfusies. Het is spontane chemie en het werkt perfect. Een muzikaal wonder.’

(Ethiopische) discografie Terp Records (distributie Walboomers)

Tsehaytu Beraki - Selam (2cd)
Mohammed Jimmy Mohammed - Takkabel!
Mohammed Jimmy Mohammed - Hulgizey - in concert
The Ex & Getatchew Mekuria - Moa Anbessa
Zerfu Demissie

DVD:
11 (ethio-punk) songs The Ex & Getatchew Mekuria
(op Ethiosonics/Buda)

www.terprecords.nl

Geen opmerkingen: